تبیین مؤلفه‌های رهبر معنوی با استفاده از سیستم‌های عصبی فازی انطباق پذیر

در دهة اخیر، با ورود معنویت به تحقیقات سازمان و مدیریت، رهبری معنوی نیز توجه زیادی را به خود جلب کرده است. در این مطالعه، با رویکردی توسعه‌ای و با بهره‌گیری از مبانی نظری و نظرهای خبرگان، مؤلفه‌های رهبر معنوی استخراج و به روش شبکه‌های عصبی فازی انطباق‌پذیر مدل‌سازی شد. سپس، آثار آن‌ها بر اثربخشی رهبری بررسی شد. داده‌های تجربی  مؤلفه‌های رهبر معنوی و اثربخشی رهبری، که از تعدادی از دستگاه­های دولتی جمع­آوری و تحلیل شد، نشان می‌دهد ویژگی‌های خودآگاهی، انسان‌دوستی، تقوا، هوش معنوی و توانمند‌سازی کارکنان و همچنین، وجود سطوح پایین‌تری از ویژگی‌های آرمان‌سازی، مدل‌سازی نقش و رفتار منصفانه می‌تواند اثربخشی رهبری را ارتقا دهد. مشارکت‌دهی شهروندان، تنها، در برخی وضعیت‌ها  سازوکار مناسبی برای ارتقای اثربخشی رهبری است.